Bác sĩ Nguyễn Việt Cường, Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội, cho biết hạch nách là những hạch bạch huyết nằm tại nách, có tác dụng như một hàng rào bảo vệ cơ thể. Ở người bình thường, mỗi bên nách có từ 20 đến 40 hạch.
Thông thường, dịch bạch huyết từ vú, một phần ổ bụng, tay và cổ chảy qua những hạch này rồi nhập vào hệ tuần hoàn. Khi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ bị dòng bạch huyết đưa tới các hạch. Các tế bào bạch cầu nằm trong hạch bạch huyết sẽ tấn công và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh.
Bình thường chúng ta hầu như không thể sờ thấy các hạch này. Trong một số trường hợp, hạch nách tăng kích thước, sưng to và gây đau.
Triệu chứng nổi hạch nách bao gồm cả nguyên nhân lành tính và ác tính. Do đó khi xuất hiện hạch nách sưng đau, hoặc tồn tại trong thời gian dài không biến mất, bạn cần đến các cơ sở chuyên khoa có uy tín để được chẩn đoán nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Nguyên nhân nổi hạch nách
Trẻ sau tiêm vắc xin BCG phòng lao từ vài tuần đến vài tháng có thể xuất hiện hạch nách bên trái, tương ứng với bên tiêm phòng. Hầu hết hạch này ít gây đau, sốt, không mưng mủ và sẽ tự khỏi. Một số ít hạch phản ứng sưng to, tấy đỏ, có lúc chảy mủ khiến trẻ sốt, đau và quấy khóc nhiều. Lúc này bạn cần đưa trẻ tới cơ sở khám chữa bệnh gần nhất để khám và được tư vấn.
Người bị viêm nhiễm, nhiễm trùng cũng có thể nổi hạch. Đây là nguyên nhân thường gặp nhất, bao gồm cả nhiễm trùng cấp tính và mạn tính. Tình trạng viêm nhiễm, vết thương ngoài da tại nách và những khu vực lân cận như vú, cánh tay, bàn tay, đều có thể khiến hạch nách sưng to và đau, gọi là hạch phản ứng. Thông thường những hạch này sẽ co lại sau khi nguyên nhân nhiễm trùng được điều trị khỏi hẳn. Nếu tình trạng nhiễm trùng kéo dài hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến áp xe, bên trong chứa mủ và dịch viêm.
Trường hợp nhiễm trùng mạn tính, phổ biến nhất là bệnh lao hạch, những hạch này không biến mất mà tồn tại dai dẳng và có xu hướng tăng số lượng lẫn kích thước. Hạch dính với nhau thành chùm, dính vào tổ chức xung quanh gây hạn chế vận động.
Một số bệnh truyền nhiễm khác cũng có thể là nguyên nhân nổi hạch như HIV-AIDS, bệnh Brucella và ung thư.
Một số bệnh ung thư làm xuất hiện hạch nách như u lympho ác tính Hodgkin và không Hodgkin, ung thư vú, ung thư hắc tố, bệnh bạch cầu cấp. Các hạch tăng kích thước nhưng ít đau, đôi khi kèm theo mệt mỏi kéo dài, sốt không rõ nguyên nhân, vã mồ hôi về đêm, sút cân, có khi tự sờ thấy khối bất thường tại vú... Những triệu chứng này không phải lúc nào cũng xuất hiện rõ ràng và điển hình.
Để xác định một hạch nách có tính chất ác tính hay không, người ta thường xét nghiệm chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA) để lấy một số mẫu tế bào và quan sát dưới kính hiển vi, hoặc sinh thiết hạch làm giải phẫu bệnh.
Thúy an / theo vnexpress