Đau thần kinh tọa là một thuật ngữ y khoa mô tả tình trạng đau dọc theo đường đi của thần kinh tọa: đau tại cột sống thắt lưng lan dọc xuống chân.Bệnh hay gặp ở cộng đồng ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và khả năng lao động, nhất là những người lao động chân tay. Ðau dây thần kinh tọa thường gặp ở nam giới hơn nữ giới (tỷ lệ 1/3) và thường ở lứa tuổi 30-50
Nguyên nhân gây đau thần kinh tọa
Theo y học hiện đại: đau thần kinh tọa do rất nhiều nguyên nhân cơ năng và thực thể, nhưng phổ biến nhất là tổn thương cột sống thắt lưng cùng:
– Thoát vị đĩa đệm chiếm 60-90%
– Các bất thường của cột sống thắt lưng cùng
– Các nguyên nhân trong ống sống: u tủy và màng tủy, viêm màng nhện tủy khu trú…
– Một số nguyên nhân ít gặp: giãn tĩnh mạch quanh rễ, giãn tĩnh mạch màng cứng, phì đại dây chằng vàng
Phương pháp trị đau thần kinh tọa tối ưu nhất hiện nay
Lý luận của Đông y cho rằng: Thận tàng tinh chủ cốt tủy; Can (gan) tàng huyết chủ về cân (gân); Khí huyết lưu thông khắp cơ thể, nuôi dưỡng tạng phủ và bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của tà khí. Đông y trị đau thần kinh tọa chú trọng biện chứng luận trị theo nguyên tắc: “trị bệnh cầu kỳ bản, cấp tắc trị tiêu, hoãn tắc trị bản” tức là trị bệnh phải tìm ra gốc của bệnh; bệnh cấp tính thì chữa ngọn trước; bệnh tiến triển chậm, lâu ngày thì chữa vào gốc của bệnh.
Hoạt lạc chỉ thống thang là bài kinh điển trong đông y được ghi chép trong các y văn cổ. Là bài tâm đắc của các vị danh y nghiên cứu điều trị chứng bệnh do dây thần kinh. Nguyên tắc điều trị của bài Hoạt lạc chỉ thống thang phục hồi chức năng chủ gân cốt của gan thận, bổ khí huyết, thông kinh hoạt lạc. Chủ trị các thể đau thần kinh tọa do ngoại tà xâm phạm kinh lạc như hàn thấp, phong thấp hoặc thấp nhiệt thì phải tán hàn trừ thấp hoặc khu phong trừ thấp hoặc thanh nhiệt lợi thấp, chỉ thống. Các thể đau thần kinh tọa do khí trệ huyết ứ thì phải lý khí, hoạt huyết, hóa ứ. Còn đau thần kinh tọa do can thận hư tổn thì phải tư bổ can thận, cường cân kiện cốt.