Đặc điểm thứ nhất: Tính kiên trì
Nghiên cứu của tiến sĩ Michele Borba - nhà tâm lý học giáo dục nổi tiếng quốc tế, tác giả sách dạy trẻ bán chạy nhất thế giới - nhận thấy sự kiên trì là kỹ năng mềm số 1 tạo nên những đứa trẻ thành công cao.
Những đứa trẻ có lòng kiên trì sẽ không bỏ cuộc khi đối mặt với thất bại. Chúng tin rằng nỗ lực của bản thân sẽ được đền đáp. Vì vậy, trẻ luôn có động lực để làm việc chăm chỉ và hoàn thành những gì chúng bắt đầu, bất chấp mọi rào cản nảy sinh.
Bạn có thể dạy bé cách chờ đợi thông qua những hoạt động đơn giản hàng ngày. Ví dụ như đợi thang máy, xếp hàng mua đồ, chờ tới lượt mình chơi đu quay hay cầu trượt.
Nếu con bạn muốn từ bỏ một bài tập, hãy đặt đồng hồ lên bàn và cài đặt chuông trong một khoảng thời gian thích hợp, phù hợp với mức độ chú ý của bé. Bạn đề nghị con làm bài cho đến khi chuông reo, sau đó con có thể nghỉ ngơi. Hãy khích lệ khi con làm xong bài trước khi chuông reo, để con thấy mình đạt được thành công. Dần dần, con sẽ tập trung và kiên nhẫn hơn.
Nhà tâm lý học Stanford Carol Dweck phát hiện rằng khi những đứa trẻ được khen ngợi "Con thông minh quá", chúng sẽ ít có khả năng kiên trì hơn. Nhưng khi được khen vì con đã nỗ lực, ví dụ: "Con đã làm việc rất chăm chỉ! Làm tốt lắm", trẻ có động lực hơn và làm việc chăm chỉ hơn. Để con kiên trì, hãy khen ngợi nỗ lực của con, không phải khen điểm số của chúng.
Đặc điểm thứ hai: Khả năng phục hồi sau nghịch cảnh
Những nhà giáo dục hiện đại đang cho rằng tính kiên cường hoặc khả năng hồi phục sau nghịch cảnh rất quan trọng với một đứa trẻ. Nó là một yếu tố dự báo tương lai chính xác hơn điểm tốt nghiệp trung học, giải cao trong các kỳ thi, bảng thành tích hay cơ thể khỏe mạnh.
Tại Mỹ, tác giả Paul Tough của cuốn sách "Bí quyết để thành công ở trường cho học sinh" nói rõ tính gan góc là một yếu tố quan trọng mà một đứa trẻ cần để thành công chứ không phải chỉ số thông minh. Gần đây hơn, nhà giáo và tác giả Jessica Lahey lập luận rằng chúng ta cần để cho những đứa trẻ thất bại, một phần để chúng tự xây dựng được khả năng phục hồi hoặc học được kỹ năng đối phó.
Một trong những cách tốt nhất và đơn giản nhất để phát triển AQ là khuyến khích con chơi thể thao. Những hoạt động này mang tính cạnh tranh cao và thể thao có thể dạy cho con rất nhiều bài học cuộc sống. Thể thao cho phép con trải nghiệm các tình huống chiến thắng, thất bại và đứng lên từ thất bại.
Khi trẻ vấp ngã, bố mẹ khoan chạy đến ngay bên trẻ và đỡ trẻ dậy. Hãy giữ khoảng cách đủ để thấy trẻ an toàn, dùng lời nói động viên trẻ tự đứng lên hoặc bố mẹ có thể đến gần để quan sát trẻ đứng lên và động viên: "Không sao đâu con ạ, con tự mình đứng lên nhé!".
Bố mẹ cần cho trẻ trải qua một số tình huống khó khăn. Ví dụ, con đã quên làm bài tập ở trường và ngày nộp bài đã hết. Nếu trẻ đủ lớn để tự mình trao đổi với thầy cô, trẻ nên trực tiếp nói lời xin lỗi với thầy cô. Khi trẻ gặp một tình huống bất như ý, thay vì tập trung vào điều mất mát, hãy khuyến khích con nhìn vào khía cạnh tươi sáng, những điều tốt đẹp đằng sau, những bài học thông qua thất bại. Đồng thời hướng trẻ tập trung vào giải pháp thay vì tập trung vào vấn đề, chỉ khiến mọi thứ ngày càng xấu đi. Cùng con thực hành lòng biết ơn, ghi ra 3 đến 5 điều nhỏ mà con biết ơn mỗi ngày là cách khuyến khích trẻ sống trong trạng thái "đủ đầy".
Điều quan trọng nữa là bố mẹ phải đưa ra những gợi ý thay vì đưa ra giải pháp ngay lập tức hoặc thay con giải quyết vấn đề của con. Đứa trẻ sẽ có thể suy nghĩ và chọn một trong những gợi ý của bạn, và hành động theo nó. Khi lớn hơn, trẻ sẽ có thể nghĩ ra nhiều giải pháp cho một vấn đề nhất định và chọn cách tốt nhất cho mình.
Theo soha