Hầu hết các gia đình truyền thống đều duy trì một mô hình: Người cha nghiêm khắc, còn người mẹ thì ấm áp, hay nói lời yêu thương. Nhưng giáo sư Lý Mai Cẩn cho rằng mô hình gia đình này không thực sự phù hợp với quá trình phát triển của đứa trẻ. Hiện bà Lý Mai Cẩn là một giáo sư, chuyên gia nổi tiếng của Trung Quốc trong lĩnh vực Tâm lý tội phạm học và Tâm lý trẻ em.
Dựa trên nhiều năm kinh nghiệm, vị giáo sư cho rằng người mẹ nên nghiêm khắc, còn người cha thì ấm áp sẽ hợp lý hơn, giúp nuôi dưỡng nên những đứa trẻ ưu tú. Còn nếu theo mô hình ngược lại, rất có thể cách giáo dục của các bậc cha mẹ gặp thất bại.
Trong bộ phim kinh điển The Mansion Gate, mô hình giáo dục mà giáo sư Lý Mai Cẩn để cập tới hoàn toàn chính xác.
Nhân vật Bai Jingqi từ nhỏ đã rất bướng bỉnh, nghịch ngợm. Mẹ anh là người phụ nữ rất nghiêm khắc, bà đã đưa ra những hình thức kỷ luật đối với con trai ngay từ nhỏ. Chỉ cần anh phạm lỗi, mẹ sẽ phạt anh, thậm chí là đánh đòn.
Ngược với mẹ, cha Bai Jingqi lại là người đàn ông dễ tính. Ông không bao giờ quát đánh các con như vợ mình. Mỗi khi con mắc lỗi, ông thường phân tích, khuyên răn con bằng lời lẽ nhẹ nhàng. Nhờ mô hình giáo dục này nên sau này, Bai Jingqi trở thành người thành công trong xã hội, có vị thế nhất định.
Vì sao người mẹ cần nghiêm khắc, người cha cần nhẹ nhàng?
Trên thực tế, từ góc độ tâm lý học, những gì giáo sư Lý Mai Cẩn chia sẻ thực sự có lý. Bà quan sát thấy người mẹ thường mang lại cho mọi người cảm giác yếu đuối.
Về những đứa trẻ, khi còn nhỏ, trẻ sẽ có xu hướng bắt nạt người thân đối xử nhẹ nhàng hơn trong tiềm thức. Và phụ nữ có xu hướng nói nhiều hơn, có vẻ dịu dàng hơn người bố. Do đó trong trường hợp này, đứa trẻ dễ mất bình tĩnh với mẹ, bà.
Nếu người mẹ hoặc bà tiếp tục cưng chiều trẻ và không kịp thời sửa chữa những hành vi sai lầm của trẻ một cách nghiêm túc thì đứa trẻ lớn lên sẽ trở nên ngang bướng, không chịu nghe lời ai. Vì vậy, vị giáo sư tin rằng, người mẹ cần nghiêm khắc, đặc biệt là khi con phạm lỗi.
Ở góc độ tâm lý trẻ em, dù là con trai hay con gái, trẻ cũng thích gần gũi bên mẹ. Vì vậy, mối quan hệ giữa mẹ và con có ý nghĩa quyết định đến sự hình thành nhân cách của đứa trẻ. Với sự nghiêm khắc của mẹ, bé gái lớn lên sẽ trở thành người phụ nữ ưu tú, đồng thời kế thừa sự dũng cảm và mạnh mẽ của mẹ. Còn con trai sẽ ít hư hỏng, trở thành người đàn ông biết tôn trọng phụ nữ.
Thông thường, nhiều người cho rằng, con gái ảnh hưởng tính cách từ mẹ, còn con trai ảnh hưởng từ cha. Nhưng mô hình gia đình người mẹ dịu dàng, người cha nghiêm khắc thì ngược lại. Sự nghiêm khắc của người cha có thể dễ dàng đẩy con trai xa cách cha.
Giáo sư Lý Mai Cẩn cho rằng trong suy nghĩ truyền thống, người cha là trụ cột gia đình, biểu tượng cho quyền uy, sức mạnh, thường mang đến cảm giác vô cùng vững chắc. Vì vậy, nếu người cha nhẹ nhàng, hài hoà thì con cái sẽ thấy an toàn, sẵn sàng lắng nghe lời dạy bảo.
Sự trưởng thành của đứa trẻ là một hành trình. Cho đến tuổi dậy thì, về cơ bản, trẻ vẫn vâng lời cha mẹ bởi ở độ tuổi đó, khả năng tự nhận thức của trẻ chưa được đánh thức hoàn toàn. Tuy nhiên, khi trẻ bắt đầu bước vào tuổi vị thành niên, ý thức về bản thân sẽ mạnh liệt hơn, không còn muốn chấp nhận sự sắp đặt của cha mẹ.
Trong trường hợp này, nếu người cha vẫn nghiêm khắc, độc đoán sẽ dễ khơi dậy tâm lý nổi loạn ở trẻ. Bất kể những vấn đề mà cha nói, trẻ đều có xu hướng phản kháng trong tiềm thức.
Hơn nữa, có một vấn đề lớn trong giáo dục truyền thống đó là sự nghiêm khắc của người cha không theo nghĩa thông thường, mà là một kiểu thờ ơ, xem nhẹ lời nói của con cái. Điều này có thể dẫn đến sự huỷ hoại nhân cách đứa trẻ.
Còn mô hình gia đình có người mẹ nghiêm khắc, còn người cha ấm áp, dịu dàng thực sự tập trung vào cảm giác tương phản. Vai trò của cha và mẹ phá vỡ quan điểm truyền thống và bổ sung cho nhau.
Tuy nhiên, cho dù cha nghiêm khắc, mẹ dịu dàng hay ngược lại thì điều quan trọng nhất cần chú ý là cẩn trọng khi giáo dục con cái.
Theo cafef