Cây Nghệ Vàng: Công Dụng, Cách Dùng Và Tinh Chất Curcumin
1. Giới thiệu
Trong kho tàng thảo dược Việt Nam, nghệ vàng không chỉ là gia vị quen thuộc mà còn là vị thuốc quý. Từ lâu, nghệ đã được sử dụng để chữa viêm loét dạ dày, làm lành vết thương, chống viêm. Ngày nay, y học hiện đại đã chứng minh curcumin trong củ nghệ là hoạt chất có tác dụng nổi bật trong hỗ trợ bệnh lý dạ dày – tá tràng.
2. Đặc điểm thực vật học
Tên khoa học: Curcuma longa.
Họ: Gừng (Zingiberaceae).
Đặc điểm nhận dạng:
Cây thân thảo, cao 0,6 – 1m.
Thân rễ (củ) to, phân nhánh, màu vàng cam đặc trưng.
Lá thuôn dài, màu xanh nhạt, gân rõ.
Hoa mọc thành cụm, màu vàng nhạt, có lá bắc xanh.
? Dấu hiệu dễ nhận: Củ nghệ vàng có màu vàng cam rực, khi cắt có mùi thơm đặc trưng, hơi hắc.
3. Phân bố và thu hái
Nghệ được trồng phổ biến trên khắp Việt Nam, đặc biệt ở Nghệ An, Thanh Hóa, Bắc Giang.
Bộ phận dùng: thân rễ (củ nghệ).
Thu hoạch quanh năm, tốt nhất vào cuối đông – đầu xuân.
Cách sơ chế: củ nghệ tươi rửa sạch, dùng trực tiếp hoặc phơi khô, tán bột.
4. Công dụng trong y học dân gian
Theo Đông y, nghệ vàng có vị cay, đắng, tính ấm, đi vào kinh can và tỳ.
Công dụng:
Hoạt huyết, chỉ thống (giảm đau).
Làm lành vết thương, vết loét.
Hỗ trợ điều trị đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa.
Ứng dụng dân gian:
Nghệ ngâm mật ong chữa đau dạ dày.
Nghệ tươi giã đắp ngoài giúp lành sẹo.
5. Nghiên cứu khoa học hiện đại
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chứng minh công dụng của curcumin trong nghệ:
Hoạt chất chính: Curcumin, demethoxycurcumin, bisdemethoxycurcumin.
Tác dụng dược lý:
Chống viêm, kháng khuẩn, chống oxy hóa mạnh.
Giúp trung hòa acid dịch vị, bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Kích thích tiết mật, hỗ trợ tiêu hóa.
Nghiên cứu tại Đại học Y Hà Nội: bệnh nhân viêm loét dạ dày uống viên curcumin kết hợp piperine cải thiện rõ triệu chứng đau, buồn nôn, ợ chua.
6. Cách dùng Nghệ Vàng
Bột nghệ mật ong:
2 thìa cà phê bột nghệ + 1 thìa mật ong.
Uống trước bữa ăn để hỗ trợ dạ dày.
Nghệ tươi:
2–3 lát nghệ tươi giã nhỏ, pha với nước ấm uống.
Viên nang curcumin:
Dùng sản phẩm chiết xuất tinh chất curcumin (hấp thu tốt hơn bột nghệ thường).
7. Lưu ý khi sử dụng
Không dùng liều quá cao → dễ gây nóng gan, tiêu chảy.
Người sỏi mật, tắc mật, phụ nữ mang thai cần thận trọng.
Curcumin tự nhiên khó hấp thu → nên kết hợp với piperine (hạt tiêu đen) hoặc chọn viên uống curcumin nano.
8. Kết luận
Nghệ vàng là thảo dược quý hỗ trợ dạ dày nhờ hoạt chất curcumin với khả năng chống viêm, làm lành vết loét, trung hòa acid. Sử dụng đúng cách, nghệ vàng không chỉ giúp bảo vệ dạ dày mà còn tốt cho sức khỏe tổng thể.
Xem thêm các cây thuốc hỗ trợ dạ dày khác tại Cây Thuốc Quanh Ta.
Facebook Conversations