Cây dược liệu cây Lạc thạch, Mỏ sẻ, Bạch hoa đằng - Trachelospermum jasminoides (Lindl.) Lam

1. Cây Lạc thạch, Mỏ sẻ, Bạch hoa đằng - Trachelospermum jasminoides (Lindl.) Lam., thuộc họ Trúc đào - Apocynaceae.

Vì sẵn hương thơm, hoa mỏ sẻ được cất lấy tinh dầu. Thân cây có thể đem chế biến dùng xơ lấy sợi như cây đay.

Mỏ sẻ, lài sao/nhài sao hay lạc thạch (Tên khoa học: Trachelospermum jasminoides) là một loài thảo mộc dây leo thuộc họ La bố ma với bản địa là Đông Nam Á lan sang Hoa Nam, Triều Tiên và Nhật Bản.

Tên Khoa học: Trachelospermum jasminoides (Lindl.) Lem.

Tên tiếng Anh: 

Tên tiếng Việt: Lạc thạch; Mỏ sẻ; bạch hoa đằng

Tên khác: Rhynchospermum jasminoides Lindl.;

2. Thông tin mô tả chi tiết Dược liệu Lạc thạch

Mô tả: Dây leo sống nhiều năm mọc trườn dài 3m hay hơn. Lá mọc đối, nguyên, hình trái xoan nhọn, dài 2-10cm, rộng 1-4,5cm, màu lục bóng, mặt dưới nhạt màu hơn, nhẵn, dai, gân phụ 8-10 cặp; cuống dài 2-7mm. Cụm hoa xim ở ngọn hay nách lá. Hoa có cuống dài, màu trắng, thơm. Ðài hoa có tuyến ở trong, tràng hoa dạng phễu, ống tràng hình trụ, các thuỳ tràng xoắn quay về một phía. Có 5 tuyến ở gốc của bầu. Quả đại kép dài đến 20cm, hạt dài 13mm với một mào lông dài 3cm.

Hoa tháng 3-6, quả tháng 11-2.

Bộ phận dùng: Thân dây - Caulis Trachelospermi; thường gọi là Lạc thạch đằng.

Nơi sống và thu hái: Loài của Nhật Bản, Triều Tiên, Trung Quốc và Việt Nam. Ở nước ta cây mọc ở rừng núi đá vôi Lạng Sơn, Lào Cai, Bắc Thái, Hà Tây, Vĩnh Phú, tới Ninh Thuận ở độ cao 300m. Thu hái thân dây vào mùa đông, mùa xuân, thái ngắn, phơi trong râm.

Thành phần hoá học: Có aretiin, tracheloside, nortracheloside và matairesinoside.

Tính vị, tác dụng: Vị đắng, tính hơi hàn; có tác dụng khư phong thông lạc, lương huyết tiêu thũng.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Cành và lá dùng làm thuốc cường tráng có khả năng trị đau lưng mạnh chân gối, tiêu mụn nhọt, trị sưng đau bụng. Còn dùng làm thuốc trị đòn ngã tổn thương và trị ung thũng.