Cây dược liệu cây Quyết ấp đá, Cây ấp đá, Vảy ốc lá nhỏ - Lemmaphyllum microphyllum Prest

Thông tin mô tả chi tiết cây dược liệu Quyết ấp đá

Quyết ấp đá, Cây ấp đá, Vảy ốc lá nhỏ - Lemmaphyllum microphyllum Prest, thuộc họ Ráng - Polypodiaceae.

Mô tả: Quyết nhỏ. Thân rễ mọc bò dài, mỏng, có vẩy thuôn. Lá có 2 dạng: lá không sinh sản, tròn, hình vẩy ốc, có gốc tròn hay hình tim, dài 0,5-2cm, rộng 0,5-1cm, cấu trúc nạc, gân không rõ, lá sinh sản hình lưỡi dày rộng khoảng 0,2-0,3cm, dài 3-4cm. ổ túi bào tử ở giữa mép và sống lá, hình đường chỉ, túi bào tử lẫn với vẩy. Bào tử hình trái xoan hay hình thận không màu, nhẵn.

Bộ phận dùng: Toàn cây - Herba Lemmaphylli Microphylli.

Nơi sống và thu hái: Loài của Nhật Bản, Triều Tiên, Trung Quốc và Việt Nam. Cây mọc trên các tảng đá hoặc trên cây ven rừng vùng núi Hà Tây, Lạng Sơn, Ninh Bình đến Thừa Thiên - Huế. Thu hái toàn cây quanh năm, dùng tươi hay phơi khô.

Tính vị, tác dụng: Vị ngọt và hơi đắng, tính hàn (có sách ghi là vị cay, tính mát); có tác dụng thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết cầm máu, nhuận phế trừ ho, khứ ứ tiêu thũng.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: 

Thường dùng trị: 

1. Phổi nóng sinh ho, sưng phổi, lao phổi; 

2. Viêm hầu họng, sưng tuyến nước bọt, viêm hạch limphô; 

3. Lỵ; 

4. Ho ra máu, khạc ra máu, nôn ra máu, đái ra máu, băng huyết; 

5. Ung thũng, đòn ngã tổn thương, phong nhiệt đau răng, đinh sang. Dùng 15-60g, dạng thuốc sắc. Dùng ngoài giã cây tươi đắp ngoài hoặc nấu nước rửa. Giã cây tươi lấy dịch nhỏ tai, trị viêm tai giữa.

Đơn thuốc:

1. Ho và khạc ra máu: Quyết ấp đá 120g, thịt lợn nạc 120g, nấu với một lượng nước vừa đủ và chỉ lấy 1 bát đầy. Chia 2 lần uống trong ngày.

2. Viêm móng: Giã cây tươi đắp.