Cây dược liệu cây Tạo phì thảo - Saponaria officinalis L

Thông tin mô tả chi tiết cây dược liệu Tạo phì thảo

Tạo phì thảo - Saponaria officinalis L., thuộc họ Cẩm chướng - Caryophyllaceae.

Mô tả: Cây thảo sống nhiều năm; thân rễ hình trụ, mọc trườn với rễ dạng sợi ở mấu; thân mọc thẳng, thành bụi, cao 40-80cm, sù sì, phân nhánh. Lá mọc đối, xoan ngọn giáo, có 3 gân. Hoa hồng hay trăng trắng, xếp thành chuỳ dày hoa ở ngọn; quả nang thuôn, chứa nhiều hạt.

Hoa vào màu hè tới tháng 7-9. 

Bộ phận dùng: Toàn cây - Herba Saponariae Officinalis.

Nơi sống và thu hái: Loài của Âu châu và Tây Á châu, được di thực vào trồng ở vườn thuốc Sapa. Cây ưa đất ẩm, được tưới đầy đủ. Trồng bằng hạt vào mùa xuân hoặc bằng tách bụi thân rễ vào mùa thu hay mùa xuân, đặt tại chỗ cách hàng 50cm và cách nhau 30-40cm. Thu hoạch sau 5 năm. Thu hái thân vào năm thứ 2, trước khi có hoa, bó thành túm; thân rễ thu hoạch vào năm thứ 5, phơi khô và cắt đoạn 5-6cm.

Thành phần hóa học: Lá và rễ nấu lên chứa các chất nổi bọt và chát. Cây cũng chứa các saponin (tới 5%), các flavonoid, vitamin E và gôm.

Tính vị, tác dụng: Lá và rễ có vị chát, có tác dụng lợi tiểu, nhuận tràng, thông mật, làm long đờm, thân rễ còn có tác dụng lợi sữa và cũng làm long đờm, trị rối loạn đường hô hấp.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Thường dùng trị bệnh ngoài da (eczema, ecpét mọc vòng), thống phong và thấp khớp; còn dùng trị viêm họng, ứ mạch bạch huyết.

Cách dùng: Ðể dùng trong, người ta lấy 15g toàn cây, đun sôi trong vài phút rồi lấy nước. Ngày dùng một chén uống trước bữa ăn nửa giờ. Dùng ngoài lấy các ngọn cây có hoa giã đắp hoặc xát, hoặc đun sôi 60-80g vào 1 lít nước làm thuốc đắp trị ứ bạch huyết và gội đầu rửa tóc.

Ghi chú: Cây ngâm lâu có độc. Khi dùng uống trong phải thận trọng.