Người Việt đang bỏ qua vị thuốc quý mọc dại đầy bờ ruộng: Bổ thận âm, dưỡng gan yếu

Đại tá Lương Y Bùi Hồng Minh cho biết cỏ mực là cây mọc hoang dại nhưng giá trị dược lý lại rất lớn. Loại cây dại này là một vị thuốc Nam quý được dùng rất nhiều trong các bài thuốc.

Cỏ mực hay còn có tên khác là cỏ nhọ nồi, hạn liên thảo thuộc họ cúc. Cỏ có cây mọc thẳng đứng, có thể cao tới 80 cm, thân đỏ tím có lông cứng. Lá mọc đối, có lông ở 2 mặt, phiến lá hình mũi mác nhỏ. Cây vò ra có màu đen hoặc bấm vào thân cây có màu đen nên có tên gọi là cỏ mực.

Theo Lương Y Bùi Hồng Minh, cỏ mực có thể dùng tươi quanh năm. Trong thành phần của cỏ mục có một ít tinh dầu, tanin, chất đắng, caroten…

Trong Đông Y, cỏ mực có vị ngọt chua, tính mát đi vào 2 kinh can, thận, có tác dụng bổ âm, khỏe gân khớp, làm mát máu, cầm máu.

Cỏ mực dùng để chữa trị các chứng bệnh can thận âm hư kém, nôn ra máu, ho ra máu, chảy máu cam, ỉa đái ra máu, răng yếu, người bạc tóc sớm, chảy máu dưới da.

Liều dùng 5-10g, sắc uống với cây lá khô. Dùng tươi thì xay sinh tố hoặc giã vắt lấy nước. Dùng ngoài da chữa mụn nhọt, sưng tấy, chảy máu, giã đắp lên chỗ đau.

Lương Y Bùi Hồng Minh nhấn mạnh cây cỏ mực đã được chứng minh có tác dụng cầm máu như vitamin K, chống lại tác dụng của cumarin, tăng tỷ lệ prothrombin toàn phần. Trong dân gian khi bị chảy máu thường dùng cây cỏ mực giã để cầm máu rất hiệu quả.

Đối với người thận âm hư sẽ có những biểu hiện như eo lưng đầu gối mỏi đau, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, thần mệt sức yếu, mất ngủ hay quên, tóc rụng răng rụng, người gầy, gò má đỏ, họng khô, nóng trong xương, triều nhiệt, ngũ tâm phiền nhiệt, 2 gan bàn tay, 2 gan bàn chân nóng, ra mồ hôi trộm, nước tiểu vàng, phân khô, lưỡi đỏ. Đối với nam giới, chất lượng tinh trùng giảm, dễ dẫn tới tình trạng vô sinh.

Nam giới thận âm hư là nguyên nhân gây ra một số liên quan đến mộng tinh, hoạt tinh hay vẫn còn ham muốn nhưng không thể giao hợp được vì không thể cương cứng. Lương Y Bùi Hồng Minh cho hay, trường hợp này có thể dùng cỏ mực sắc hoặc giã lấy nước uống giúp bổ thận âm. Tuy nhiên, người bị tỳ, vị hư hàn ỉa chảy phân sống không nên dùng.

Cũng theo vị Đại tá Lương y thì cỏ mực còn là vị thuốc giải độc tốt cho người gan yếu và giúp bổ dưỡng cho cơ thể. Người ăn không tiêu, gan kém, táo bón, lưu thông máu kém, có thể dùng bài thuốc sau: cỏ mục, cỏ tranh, ké đầu ngựa, lá mơ lông, rau má, cỏ màn trầu, cam thảo nam tất cả 8g; gừng sống, củ xả 2g; vỏ quýt 4g sắc uống.

"Người đái ra máu có thể dùng bài thuốc cỏ mực, cây mã đề 30g. Cả hai thứ tươi rửa sạch, giã, ép lấy nước uống. Bài thuốc này còn có tác dụng chữa sốt nóng, ho, viêm họng", Lương Y Bùi Hồng Minh nói.

Phụ nữ rong kinh, chảy máu tử cung có thể dùng bài thuốc cỏ mực, lá trắc bá 15g sắc uống.

Nếu đi ngoài ra máu, bị thương chảy máu, ho hen, ho lao, nấm ngoài ra, có thể dùng 6-12g cỏ mục sắc uống.

Lương Y Hồng Minh cho biết tại các vùng quê người làm thợ xây dựng dùng nước cỏ mực xoa vào tay để trách tác hại của vôi ăn chân tay. Lưu ý, khi dùng cỏ mực phải đảm bảo cỏ đã được loại bỏ đất, cát và không có tồn dư chất hóa học.