Sữa và nước trái cây không thực sự cần thiết cho sức khỏe con người

E. Carroll, giáo sư tại Đại học Y Indiana và Viện Regenstrief (Mỹ) cho biết, trên thực tế không có nhiều trường hợp sức khỏe phù hợp để sử dụng bất kỳ đồ uống nào ngoài nước sau 2 tuổi, mặc dù các chương trình tiếp thị và quảng cáo cho thấy rất nhiều lợi ích của những thứ như sữa động vật, sữa thực vật, nước ép trái cây,...

Tất cả các động vật có vú khác chỉ tiêu thụ 2 loại chất lỏng trong suốt cuộc đời của chúng là nước và sữa mẹ. Điều này cho thấy con người nên biết rằng một số đồ uống là cần thiết và những thứ khác nên tránh bởi chúng không thực sự tốt như nhiều người vẫn nghĩ.

Năm ngoái, một nhóm các tổ chức y tế hàng đầu đã đưa ra các khuyến nghị về những gì trẻ em nên uống. Họ triệu tập một hội đồng và ủy ban cố vấn khoa học, làm việc miệt mài với các tài liệu, nghiên cứu và báo cáo từ khắp nơi trên thế giới. Tuy nhiên, các khuyến nghị họ đưa ra vẫn còn một số tranh cãi.

Đối với trẻ em trên 1 tuổi, sữa được khuyến khích sử dụng mặc dù hàm lượng chất béo và liều lượng cần thay đổi theo tuổi. Trong khi đó, nước ép trái cây được khuyên nên hạn chế dùng. Các nhà khoa học chỉ ra khá nhiều loại đồ uống cần tránh, bao gồm tất cả các loại sữa thực vật (trừ trường hợp bị dị ứng), sữa công thức cho trẻ sơ sinh (thành phần chủ yếu là sữa bột, xi-rô ngô và dầu thực vật).

Trẻ sơ sinh cũng giống như tất cả các động vật có vú khác, phụ thuộc vào sữa để duy trì khi bắt đầu cuộc sống. Nuôi con bằng sữa mẹ luôn được khuyến khích, hoặc sữa bột cho bé đến 1 tuổi nếu việc cho con bú không khả thi. Hầu hết các chuyên gia cũng nghĩ rằng trẻ em nên tiếp tục được bú sữa mẹ hoặc chuyển sang sữa bò nguyên chất cho đến khi 2 tuổi. Chất béo trong sữa được cho là hỗ trợ phát triển trí não.

Có rất ít bằng chứng chất lượng cao và không có ví dụ về động vật có vú để có thể so sánh, tranh luận về tính đặc biệt của sữa bò sau giai đoạn này. Lập luận rằng sữa bò tốt cho con người vì nó có protein và các vitamin, khoáng chất khác có thể được tạo ra từ nhiều loại thực phẩm khác (nhưng những thực phẩm đó không nhận được khuyến nghị chính thức giống như sữa bò).

Khuyến cáo rằng nên giới hạn việc dùng nước trái cây cũng có phần gây tranh cãi. Người lớn rất khó khăn trong việc cho trẻ nhỏ ăn trái cây và rau củ, trong trường hợp đó, các chuyên gia lập luận rằng nước ép trái cây là một cách quan trọng để đáp ứng nhu cầu cho cơ thể.

Nhưng nước trái cây không có lợi cho sức khỏe bởi nó chứa đầy đường mà lại mất đi hết chất xơ vốn có. Một ly nước ép táo 12 ounce có lượng đường tương đương với một lon soda (nước nho thậm chí còn nhiều hơn). Đây cũng là một thực phẩm chế biến và chứa đầy calo rỗng. Các nghiên cứu cho thấy những người trưởng thành ăn một quả táo trước bữa ăn sẽ tiêu thụ ít calo hơn trong bữa ăn đó. Ngược lại, uống một ly nước trái cây ít ảnh hưởng đến giảm mức tiêu thụ calo.

Các khuyến nghị có lập trường mạnh mẽ hơn nhiều so với các loại sữa có nguồn gốc từ thực vật, như sữa hạnh nhân hoặc sữa đậu nành. Trẻ em nên tránh những thứ đó hoàn toàn chứ không chỉ sử dụng có giới hạn, vì trong các nghiên cứu về hàm lượng dinh dưỡng, chúng có lượng protein ít hơn đáng kể so với sữa bò.

Điều đó đúng ngoại trừ sữa đậu nành. Một số loại sữa thực vật được bổ sung canxi hoặc vitamin D, nhưng việc hấp thụ các dưỡng chất này không rõ ràng như sữa bò.

Các tác giả đã trích dẫn 2 nghiên cứu cho thấy tác động tiêu cực của sữa thực vật ở trẻ em. Đầu tiên là một nghiên cứu cắt ngang ở trẻ em Canada và phát hiện ra rằng những trẻ không uống sữa bò có khả năng có lượng vitamin D thấp hơn so với những trẻ chỉ uống sữa bò (11% so với 4,7%).

Tuy nhiên chỉ có khoảng 5% nên lượng vitamin D thấp có thể do những yếu tố gây nhiễu trong chế độ ăn uống của chúng và cũng không rõ liệu điều này có ảnh hưởng gì đến sức khỏe không.

Nghiên cứu thứ hai đã xem xét các tài liệu và tìm thấy 30 trường hợp lâm sàng liên quan đến việc chỉ tiêu thụ độc quyền sữa thực vật. Hầu hết tất cả các trường hợp xảy ra trong năm đầu đời, khi trẻ em không nên ăn bất kỳ loại sữa nào ngoại trừ sữa mẹ. Ngay cả sữa bò cũng không được khuyến khích trong giai đoạn này.

Khó có thể tưởng tượng khi ăn ngũ cốc mà không có sữa. Nhưng cả 2 loại sữa đều là tùy chọn và lựa chọn loại nào thực sự không quan trọng. Trẻ em có thể có thêm một chút protein từ sữa bò bò nhưng hầu hết chúng đều thiếu protein. Trẻ em có thể nhận được thêm một chút vitamin và khoáng chất từ ​​sữa bò hơn so với sữa thực vật nhưng không thực sự thiếu những cách khác để bổ sung dinh dưỡng.

Điểm mấu chốt là mọi đồ uống không phải nước và sữa mẹ đều có thể được sử dụng như rượu của người lớn - mọi người có thể uống nếu muốn, nhưng đừng ảo tưởng rằng cơ thể con người cần nó.

Bài viết cùng các thông tin, nghiên cứu được tổng hợp bởi Aaron E. Carroll, giáo sư tại Đại học Y Indiana và Viện Regenstrief (Mỹ), đồng thời là người viết blog về chính sách và nghiên cứu y tế tại The Incidental Economist và làm video tại Healthcare Triage. Ông cũng là tác giả của cuốn "The Bad Food Bible: How and Why to Eat Sinfully".

Hương Giang (theo: The New York Times)