Những bí ẩn ít biết về Tế bào ung thư

Tế bào ung thư phân chia vô tổ chức

Do có các đột biến gene hoặc các đột biến nhiễm sắc thể nên đặc tính sinh sản của tế bào ung thư cũng trở nên bất thường. Một tế bào bình thường phân chia phân bào tạo ra 2 tế bào con, còn tế bào ung thư khi phân chia lại có thể sinh ra 3 hoặc nhiều tế bào con khác.

Có thể di căn khắp nơi trong cơ thể

Tế bào ung thư có thể di căn hoặc lan truyền từ vị trí này sang vị trí khác thông qua hệ thống bạch huyết hoặc máu. Các tế bào ung thư kích hoạt thụ thể trong các mạch máu cho phép chúng thoát khỏi hệ tuần hoàn máu và lan truyền đến các mô và các bộ phận quan trọng. Tế bào ung thư tạo ra các thông báo hóa chất có tên chemokines, thu hút sự hưởng ứng miễn dịch để giúp chúng vượt qua mạch máu và thâm nhập các mô xung quanh.

Né tránh cơ chế tử vong định sẵn

Khi tế bào bình thường bị hư hại ADN, các protein ức chế khối u được giải phóng làm cho tế bào trải qua quá trình tử vong hay cái chết định sẵn (apoptosis). Do đột biến gene, tế bào ung thư mất khả năng phát hiện sự hư hại ADN bởi vậy chúng có thế có thể né tránh cơ chế tử vong đã được lập trình sẵn bằng cách tự hủy này.

Tế bào ung thư vô cùng ma mãnh, biến hóa để đánh lừa hệ miễn dịch.

Cần mạch máu để tồn tại

Để phát triển, các khối u cần tăng lượng dinh dưỡng từ các mạch máu. Cho nên sự gia tăng các mạch máu mới chính là một trong những dấu hiệu cảnh báo ung thư sớm.

Tế bào ung thư truyền tín hiệu cho các tế bào lành mạnh kề cạnh phát triển các mạch máu mới, nhằm cung cấp năng lượng cho tế bào ung thư. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi mạch máu mới bị ngăn chặn, khối u sẽ ngừng phát triển, điều này cho ra đời liệu pháp bỏ đói khối u để trị ung thư.

Virut có thể sinh ra tế bào ung thư

Các nhà khoa học đã chỉ ra 5-10% ung thư là do di truyền, 90-95% được gây ra bởi các yếu tố môi trường như quá trình phơi nhiễm hóa chất, tia xạ, tia cực tím và lỗi sao chép nhiễm sắc thể. Ngoài ra, virut cũng có khả năng gây ung thư bằng cách đột biến gene.

Virut là thủ phạm gây ung thư, chiếm 15 - 20% tất cả các loại ung thư. Virut làm thay đổi tế bào bằng cách tích hợp vật liệu di truyền của nó với ADN của tế bào chủ. Các gene virut điều chỉnh sự phát triển tế bào, làm cho tế bào mới tăng trưởng bất thường. Ví dụ, virut Epstein-Barr liên kết với u Burkitt lymphoma, virut viêm gan b có thể gây ung thư gan và virut u nhú ở người có thể gây ung thư cổ tử cung...

Tế bào ung thư luôn thay đổi hình dạng

Ngoài khả năng ẩn náu, tế bào ung thư còn được biết đến là có khả năng thay đổi để né tránh hệ thống miễn dịch, cũng như để bảo vệ chống lại xạ trị và trị liệu. Ví dụ, các tế bào biểu mô ung thư, thường biến thái từ các tế bào lành mạnh với các hình dạng giống như mô liên kết lỏng lẻo. Các nhà khoa học phát hiện thấy quá trình này giống như con rắn lột da, đặc biệt phát hiện thấy khả năng thay đổi hình dạng của tế bào ung thư liên quan đến sự bất hoạt hóa của thiết bị chuyển mạch phân tử, có tên microRNA. Các phân tử RNA có khả năng điều chỉnh biểu hiện gene và một khi bất hoạt, giúp tế bào ung thư thay đổi hình dạng.

Tế bào ung thư ẩn náu ngay trong cơ thể

Một trong những lý do tế bào ung thư khó bị tiêu diệt nhất chính là khả năng ẩn náu giữa các tế bào khỏe mạnh của cơ thể khiến cho hệ miễn dịch không phát hiện ra để tiêu diệt.

Ví dụ, một vài khối u tiết ra một loại protein, mà chính protein này cũng được bài tiết bởi các hạch bạch huyết. Các protein này cho phép các khối u biến đổi lớp bọc ngoài thành một cái gì đó giống như mô bạch huyết. Những khối u này xuất hiện trong các mô khỏe mạnh.

Kết quả, các tế bào miễn dịch của cơ thể không phát hiện các khối u là độc hại và nó được phép phát triển, lây lan hay di căn khắp cơ thể. Thậm chí, các tế bào ung thư còn tránh các hóa chất trị liệu bằng cách ẩn náu ngay trong một vài bộ phận kín của cơ thể, như tế bào ung thư bạch cầu ẩn náu bên trong các ngăn xương.

Minh Nguyễn

((Theo Sciencedaily, Newatlas, ncbi))