Mật ong có tốt như lời đồn? Những điều 'độc nhất vô nhị' ở mật ong không phải ai cũng biết

Lợi ích sức khoẻ của mật ong

Mật ong là một chất lỏng, có vị ngọt, được ong góp nhặt từ những bông hoa. Tuỳ thuộc vào từng loại hoa, mỗi loại mật ong lại có hương vị, màu sắc khác nhau.

Từ xa xưa, mật ong đã được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực của nhiều quốc gia. Mật ong cũng được coi là một dược phẩm thiên nhiên, hỗ trợ điều trị nhiều tình trạng sức khoẻ.

Dưới đây là 9 lợi ích của mật ong, có những điều không phải ai cũng biết.

1. Tăng cường năng lượng

Mật ong có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng. Theo Trung tâm Dữ liệu Thực phẩm, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, 1 muỗng canh (20g) mật ong có chứa 61 calo, 0g chất béo, 0g chất đạm, 17g carb, 0g chất xơ, 1% DV (giá trị hàng ngày) vitamin B2, 1% DV đồng.

Mật ong thực chất là đường tinh khiết tự nhiên, không có chất béo. Lượng đường có trong mật ong là đường fructose và glucose - 2 loại đường trực tiếp đi vào máu và cung cấp năng lượng cho cơ thể một cách nhanh chóng.

Sự gia tăng lượng đường trong máu đóng vai trò như một nguồn năng lượng ngắn hạn trong quá trình tập luyện, đặc biệt trong các bài tập yêu cầu sức bền. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng mật ong là một chất hỗ trợ tuyệt vời, giúp thúc đẩy hiệu suất thể thao. Mật ong hỗ trợ duy trì lượng đường trong máu ổn định, tạo điều kiện cho cơ phục hồi.

Một điều đáng chú ý nữa là mật ong rất giàu các hợp chất thực vật tăng cường sức khỏe được gọi là polyphenol.

2. Chống viêm, kháng khuẩn, kháng nấm

Pedanius Dioscorides - bác sĩ, nhà dược lý học, nhà thực vật học người Hy Lạp cổ đại - đã công nhận các đặc tính chống viêm của mật ong. Ông cho rằng mật ong "có thể chữa lành chứng viêm họng và viêm amidan" và "có thể dùng để điều trị các vết cháy nắng hoặc mụn trên da".

Nhiều nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng mật ong có đặc tính kháng nấm và kháng khuẩn, có thể dùng để hỗ trợ điều trị một số loại bệnh do nhiễm nấm, chẳng hạn như nấm Candida.

Mật ong có chứa hydrogen peroxide (H2O2 - oxy già), một hợp chất kháng khuẩn cực tốt và chữa lành vùng da bị tổn thương. Các bằng chứng khoa học cho thấy hầu hết các chủng vi khuẩn có hại đều chết khi có oxy hoặc H2O2.

3. Chữa lành vết thương

Từ thời Ai Cập cổ đại, người dân đã lấy mật ong để chữa lành các vết thương hoặc vết bỏng.

Một đánh giá của Đại học Auckland, New Zealand trên 26 nghiên cứu về mật ong và tác dụng chăm sóc vết thương cho thấy mật ong có hiệu quả nhất trong việc chữa lành vết bỏng độ 2 hoặc vết thương bị nhiễm trùng sau khi phẫu thuật.

Mật ong cũng là một phương pháp điều trị hiệu quả đối với các vết loét ở chân do bệnh tiểu đường. Những vết loét này là biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn tới cắt cụt chi ở bệnh nhân tiểu đường.

Một nghiên cứu của Trung tâm Bệnh Tiểu đường, Bệnh viện Đa khoa Tzanio, Hy Lạp, cho thấy 43,3% số bệnh nhân bị loét chân liên quan tới bệnh tiểu đường đã thành công khi điều trị vết thương bằng mật ong.

Tuy nhiên, đây là những nghiên cứu sử dụng mật ong hoàn toàn nguyên chất, đảm bảo về chất lượng và các bệnh nhân được theo dõi sức khoẻ sát sao bởi đội ngũ y bác sĩ. Do đó, nếu có ý định sử dụng mật ong với các mục đích này, mọi người nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa, tuyệt đối không tự ý áp dụng.

4. Tăng cường miễn dịch

Với tính chất kháng khuẩn, mật ong là một nguồn tuyệt vời để tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên của cơ thể.

Mật ong có chứa nhiều chất chống oxy hoá như flavonoid và axit phenolic. Chất chống oxy hóa giúp trung hòa các loại oxy phản ứng (ROS) trong cơ thể. ROS là yếu tố tích tụ trong tế bào và gây tổn thương tế bào, từ đó góp phần gây ra các tình trạng như lão hóa sớm, tiểu đường tuýp 2 và bệnh tim.

5. Thân thiện với đường huyết hơn đường thông thường

So với đường thông thường, mật ong có hiệu quả hơn trong việc kiểm soát lượng đường trong máu.

Tuy nhiên, chúng ta không thể phủ nhận rằng mật ong có thể làm tăng lượng đường trong máu giống như bất cứ loại đường nào khác, nhưng nhờ các chất chống oxy hoá, mật ong có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại các hội chứng rối loạn chuyển hoá như tiểu đường tuýp 2.

Các nhà nghiên cứu của Đại học Kebangsaan, Malaysia đã phát hiện ra rằng mật ong có thể làm tăng nồng độ adiponectin, một loại hormone làm giảm viêm và cải thiện việc điều chỉnh lượng đường trong máu.

Đồng thời, các nhà nghiên cứu này cũng cho rằng một số bằng chứng cho thấy uống mật ong hàng ngày có thể cải thiện lượng đường trong máu lúc đói ở những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

Nhìn chung, so với đường tinh luyện, mật ong có thể có lợi đối với sức khỏe hơn. Nhưng những người mắc bệnh tiểu đường nên tiêu thụ mật ong ở mức vừa phải.

6. Tốt cho giấc ngủ

Mật ong giải phóng serotonin trong cơ thể - một chất dẫn truyền thần kinh giúp cải thiện tâm trạng. Sau đó, cơ thể chuyển đổi serotonin thành melatonin, một hợp chất hóa học điều chỉnh độ dài và chất lượng của giấc ngủ. Do đó, mật ong có thể giúp bạn có một giấc ngủ ngon hơn.

7. Tăng cường trí nhớ

Mật ong chứa nhiều chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào trong não.

Theo các nhà nghiên cứu của Đại học Khoa học Y tế Neyshabur, Iran, các polyphenol trong mật ong có thể chống lại chứng viêm ở vùng hải mã, phần não liên quan đến trí nhớ.

Một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên tạp chí Menopause cho thấy phụ nữ mãn kinh uống 1 thìa mật ong Malaysia mỗi ngày (20g) có thể tăng cường trí nhớ. Mật ong có thể được sử dụng như một liệu pháp thay thế cho sự suy giảm trí tuệ liên quan đến hormone. Sau 4 tháng nghiên cứu, những phụ nữ này có trí nhớ ngắn hạn tốt hơn so với nhóm đối chứng uống thuốc bổ sung nội tiết tố.

8. Cải thiện sức khỏe tim mạch

Mật ong cũng có thể giúp ngăn ngừa các bệnh tim mạch.

Theo một đánh giá, mật ong có thể giúp giảm huyết áp, cải thiện nồng độ cholesterol trong máu, điều hòa nhịp tim và bảo vệ các tế bào khỏe mạnh. Tất cả những điều này có thể cải thiện chức năng tim.

Một nghiên cứu quan sát trên hơn 4.500 người trên 40 tuổi cho thấy uống mật ong ở mức độ vừa phải giúp giảm nguy cơ mắc cao huyết áp ở phụ nữ.

Thêm vào đó, một nghiên cứu của Đại học Sains Malaysia trên chuột cho thấy rằng mật ong giúp bảo vệ tim khỏi stress oxy hóa.

Tuy nhiên, để có thể hiểu rõ hơn về tác dụng của mật ong đối với sức khỏe tim mạch, cần có các nghiên cứu dài hạn trên con người.

9. Giảm ho ở trẻ em

Ho là một vấn đề thường gặp đối với trẻ bị nhiễm trùng đường hô hấp trên. Những bệnh nhiễm trùng này có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và chất lượng cuộc sống của cả trẻ em và cha mẹ.

Đại học Oxford, Anh, đã công bố nghiên cứu khẳng định rằng mật ong có thể điều trị nhiễm trùng đường hô hấp trên tốt hơn so với các loại thuốc ho thông thường.

Một đánh giá của Viện Phòng ngừa và Nghiên cứu Các bệnh Nhiệt đới, Đại học Calabar (Nigeria) về mối liên hệ giữa mật ong với việc trị ho ở trẻ em, cho thấy mật ong có vẻ hiệu quả hơn diphenhydramine (thuốc kháng histamine chủ yếu được sử dụng để điều trị dị ứng) trong việc giảm các triệu chứng ho.

Những lưu ý khi dùng mật ong

Ngoài các prebiotics (lợi khuẩn) và các chất dinh dưỡng, mật ong thô cũng có thể có vi khuẩn có hại như Clostridium botulinum. Loại vi khuẩn này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo cha mẹ tuyệt đối không dùng bất cứ loại mật ong nào cho trẻ dưới 1 tuổi.

Các triệu chứng ngộ độc mật ong có thể gặp ở trẻ sơ sinh là táo bón, nhịp thở chậm, mí mắt chảy xệ, bú kém, hôn mê, tiếng khóc yếu ớt, liệt lan dần từ phần trên cơ thể xuống dưới.

Ở người lớn, các triệu chứng có thể bao gồm tiêu chảy, nôn; sau đó là táo bón và các triệu chứng nghiêm trọng hơn như nhìn mờ, yếu cơ.

Hãy tới gặp bác sĩ khi thấy các triệu chứng này ngay sau khi bạn dùng mật ong, đặc biệt là mật ong thô.

Thêm vào đó, những người dễ bị dị ứng nên cẩn trọng khi sử dụng mật ong. Bởi lẽ trong mật ong có phấn hoa có thể gây phản ứng dị ứng ở những người có sẵn bệnh lý này. Tuy nhiên, số trường hợp dị ứng khi sử dụng mật ong là rất ít.

Ngoài ra, khi sử dụng mật ong, mọi người nên mua ở những nơi uy tín, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng.