Cây Cỏ Xước và những bài thuốc chữa bệnh

Hình ảnh cây Cỏ xước

Cỏ xước còn có tên gọi ngưu tất nam, có tên khoa học Achranthes aspera L. Thuộ họ rau Giền Amaranthaceae. Là cây thảo, có thể cao đến 1m. Thân cứng, phình lên ở những mấu, có lông mềm. Lá mọc đối, hình trứng hoặc mũi mác, đầu tù hoặc nhọn, mép lượn sóng. Cuống lá dài. Thường mọc hoang ở nhiều nơi trên cả nước. Rễ và toàn cây được thu hái để làm thuốc.

Theo y học cổ truyền

Cỏ xước có vị đắng, chua, tính bình, vào 2 kinh Can và Thận. Có tác dụng thanh nhiệt, giải biểu, khu phong, trừ thấp, hoạt huyết, mạnh gân, lợi thủy, thông lâm. Thường được dùng chữa các bệnh cảm mạo phát sốt, phong thấp, đau lưng, kinh nguyệt không đều, tiểu tiện không thông, đái buốt, đái dắt, sốt rét, lỵ, trục thai chết lưu.. Ngày dùng 12 - 40g. Còn được dùng ngoài chữa lở ngứa.

Tìm hiểu thông tin chi tiết hơn về cây Cỏ xước tại đây: Cây dược liệu cây Cỏ xước, Nam ngưu tất - Achyranthes aspera L

Một số bài thuốc thường dùng:

Chữa thấp khớp:

Rễ Cỏ xước 40g, Hy thiên 20g, Thổ phục linh 20g, Cỏ nhọ nồi 16g, Ngải cứu 12g, Ké đầu ngựa 12g, sao vàng. Sắc uống ngày một thang, chia 2 - 3 lần.

Chữa kinh nguyệt không đều:

Rễ Cỏ xước 20g, Củ gấu tứ chế, Ích mẫu, Nghệ đen, mỗi vị 16g; Lá Mần tưới, Tô mộc, Chỉ xác mỗi vị 12g. Sắc uống ngày một thang, chia 2 - 3 lần.

Chữa phụ nữ bí đái:

Cỏ xước 16 - 24g. Sắc uống ngày một thang.

Chữa phù thũng, vàng da: 

Rễ Cỏ xước, rễ Cỏ tranh, Bông mã đề, Mộc thông (dây Khố rách), mỗi vị 25g. Sắc uống ngày một thang.

Chữa sốt rét:

Lá Cỏ xước 1 nắm to. Sắc uống ngày một thang.

Chữa viêm miệng:

Rễ Cỏ xước nhai, ngậm hoặc sắc uống.

Chữa huyết áp cao:

 - Rễ Cỏ xước, cỏ Nhọ nồi, mỗi vị 10g; Lá Bạc hà 100g, Măng vòi 9 cái, nước vo gạo 300ml. Tất cả đem rửa sạch, giã nát, cho vào nước vo gạo sắc, lọc lấy 100ml, uống trong ngày.

 - Rễ Cỏ xước 20g, lá Dâu bánh tẻ 20g, Hoa hèo 10g. Sắc uống ngày một thang.

Chữa sỏi niệu quản:

Rễ Cỏ xước 12g, Cỏ bợ 50g, Kim tiền thảo 20g, Cam thảo dây 10g. Sắc uống ngày một thang, chia 2 - 3 lần.

Chữa lở ngứa:

Lá Cỏ xước 30g, Mã đề 20g, Râu ngô 16g, Kim ngâm hoa 20g, Sài đất 20g, Cam thảo dây 10g. Sắc uống ngày một thang, chia 2- 3 lần.

Chữa sốt cao:

Lá Cỏ xước 30g tươi; Cỏ nhọ nồi, Ké đầu ngựa, Tía tô, củ hoặc lá Sắn dây, mỗi vị 20g; Cam thảo dây 10g. Sắc uống ngày một thang, chia 2 - 3 lần.

Chữa rắn cắn:

Cơ xước toàn cây, xay hoặc giã nhỏ, vắt lấy nước uống. Bã đắp vào vết rắn cắn.

Chữa viêm tai giữa:

Cỏ xước giã nát, nhỏ dịch chiết vào tai, ngày nhỏ hai lần tong 1 - 2 ngày.

Phòng ngừa có thai:

Rễ Cỏ xước 10g. Sắc uống ngày một thang sau khi hành kinh. Uống đều đặn hàng ngày.

Chứa xơ gan:

Rễ Cỏ xước 20g, Đậu đen 30g, Chó đẻ răng cưa 20g, Rễ Cơ tranh 20g, Cam thảo dây 8g. Sắc uống ngày một thang, chia 2 - 3 lần.

Chú ý: phụ nữ có thai không được dùng vì có thể gây sẩy thai. Người bị ỉa chảy hoặc nam giới mắc bệnh di tinh cũng không nên dùng.