Cảnh báo lừa đảo tại các website, ứng dụng hoàn tiền mua sắm

Cashback - mua sắm hoàn tiền thời gian gần đây nổi lên như một xu hướng mua sắm thương mại điện tử hiện đại. Tuy nhiên, qua quá trình theo dõi và thu thập thông tin qua các phương tiện Internet, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công Thương) nhận thấy nhiều trang thương mại điện tử, ứng dụng internet được quảng cáo theo mô hình cashback có dấu hiệu kinh doanh đa cấp trái phép, lừa đảo người tiêu dùng. 

Đưa mức hoàn tiền cao để "dụ" khách hàng

Hình thức mua sắm hoàn tiền này hoạt động theo quy trình: khi người tiêu dùng sử dụng các website, ứng dụng thương mại điện tử để giao dịch mua sắm luôn được hứa hẹn sẽ được hoàn tiền/chiết khấu cho mỗi giao dịch. Số tiền hoàn lại được quảng cáo rất hấp dẫn, từ 80% tới 100%, thậm chí cao hơn dành cho cả bên bán và bên mua.

Một số trang thương mại điện tử, ứng dụng internet theo mô hình cashback dấu hiệu kinh doanh đa cấp trái phép, lừa đảo người tiêu dùng 

Tuy nhiên, thực tế việc “hoàn tiền” với giá trị % cao như vậy chỉ được thể hiện ở việc tích điểm trên hệ thống nội bộ. Khi chuyển đổi ra tiền mặt thì chỉ theo các tỷ lệ % rất nhỏ, không đáng kể (thường chỉ khoảng từ 0,05% - 0,1%/ngày), không có ý nghĩa về việc “hoàn tiền” như đã quảng cáo.

Bên cạnh đó, việc tích điểm trên hệ thống nội bộ của những website và ứng dụng này thường liên quan tới một hoặc một số loại tiền ảo, ví điện tử. Ví dụ như Gem, CBP, Silling, USDT, ETH, ONE, VNDC…

Ngoài việc giao dịch mua sắm tiêu dùng, hệ thống còn cho phép các tài khoản của người tham gia đầu tư, mua bán và trao đổi các điểm số nội bộ trên hệ thống tương ứng với các loại tiền ảo tự lưu hành. Trên thực tế, các loại tiền ảo, ví điện tử này chỉ có giá trị nội bộ trong hệ thống, không được pháp luật Việt Nam công nhận là trung gian để thanh toán. Người tham gia có những tranh chấp liên quan đến những giao dịch này đều không được pháp luật bảo vệ.

Ngoài ra, tùy thuộc vào thứ tự tham gia và người giới thiệu (bảo trợ để đăng ký vào hệ thống) mà các tài khoản người tham gia trong hệ thống sẽ được kết nối, sắp xếp theo tầng, cấp, nhánh. Lúc này, hệ thống thường đưa ra các hình thức để huy động vốn hoặc mời gọi người tham gia nộp thêm tiền để nâng cấp tài khoản lên các mức cao hơn (như khoản Silver, Gold, Platinum, Dimond hay Global Executive Commission, Millionaire…) để được hưởng hoa hồng, quyền lợi hấp dẫn theo tỷ lệ phần % số tiền của những người tham gia tuyến dưới, nhánh dưới nộp vào để tham gia và nâng cấp tài khoản trên hệ thống.

Tránh mắc bẫy lừa đảo

Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đánh giá mô hình hoạt động của các website, ứng dụng thương mại điện tử có những biểu hiện như trên hoặc tương tự như trên đều không rõ ràng, không minh bạch trong mô hình hoạt động, có nhiều dấu hiệu biến tướng, sử dụng mô hình kinh doanh đa cấp trái phép.

Do đó để hạn chế những rủi ro tài chính và pháp lý, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cảnh báo người dân KHÔNG nên tham gia đầu tư và phát triển hệ thống của những website và ứng dụng thương mại điện tử có dấu hiệu nêu trên.

Người tiêu dùng cũng cần lưu ý để tránh rơi vào bẫy lừa đảo của ckinh doanh đa cấp. Đây là hoạt động kinh doanh sử dụng mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và lợi ích kinh tế khác từ kết quả kinh doanh của mình và của những người khác trong mạng lưới. 

Bảo Linh